معلومات عمومی:
شعار ملی: عدالت، آزادی، رفاه
سرود ملی: سرود ملی سودان جنوبی
پایتخت و بزرگترین شهر: جوبا
زبان رسمی: انگلیسی[۱][۲]
نوع حکومت: جمهوری
استقلال از کشور سودان: ۹ ژانویه ۲۰۱۱
مساحت: ۶۱۹٬۷۴۵ کیلومتر مربع (۴۵ام)
سودان جنوبی با نام رسمی جمهوری سودان جنوبی کشوری در آفریقاست که در روز شنبه ۹ ژوئیه ۲۰۱۱ میلادی برابر با ۱۸ تیر ۱۳۹۰ هجری شمسی از سودان استقلال یافت.
مرکز این کشور شهر جوبا است[۳] و رهبری سیاسی این کشور را در حال حاضر سالواکییر مایاردیت به عهده دارد.[۴] سودان جنوبی یکی از فقیرترین و شاید یکی از بدترین کشورها در وضعیت سلامتی در جهان است.[۵]
علاوه بر منابع ثروت زیرزمینی مانند نفت، وجود رود نیل موجب اهمیت سودان به خصوص سودان جنوبی است. سودان جنوبی به لحاظ منابع جنگلی هم دارای اهمیت است. بر اساس برخی برآوردها بیش از ۶۸ درصد از ذخایر شناخته شده نفت سودان، در سودان جنوبی قرار دارد، برخی از برآوردها نیز این رقم را ۸۰ درصد تخمین زدهاند.
تاریخ
مناقشه میان شمال و جنوب از سال ۱۹۵۵ میلادی تا سال ۲۰۰۵ میلادی، منجر به دو جنگ داخلی و جانباختن دستکم ۲ میلیون نفر شدهاست.[۶]
ریشه این جدایی به جنگهای داخلی سودان بازمیگردد. جنگهای داخلی سودان تنها مربوط به دوران جدید سودان (روی کار آمدن صادق المهدی و عمر البشیر) نمیشود و این جنگها در زمان جعفر نمیری آغاز شد. پس از سرنگونی نمیری و استمرار جنگ داخلی، عمر البشیر در سال ۲۰۰۵ زیر فشارهای ناشی از جنگ و فشارهای بینالمللی به قرارداد صلحی با شورشیان جنوب تن در داد.
دولت سودان بر طبق توافقنامه صلحی که در ۹ ژانویه ۲۰۰۵ در کنیا امضا شد و به جنگ داخلی دوم سودان پایان داد، به بخش جنوبی سودان این حق داده شد که بین اتحاد با بخش شمالی یا استقلال کامل از آن، یکی را انتخاب کند.[۴]
بر اساس این توافقنامه قرار شد در ژانویه ۲۰۱۱ یک همهپرسی برای تعیین تکلیف قسمت جنوبی برگزار شود.
در ۹ ژانویه ۲۰۱۱ مردم جنوب سودان برای شرکت در یک همهپرسی درباره استقلال از بخش شمالی این کشور، به پای صندوقهای رای رفتند. نتیجه همهپرسی به نفع استقلال جنوب سودان شد، کشور جدید آفریقایی روز نهم ژوئیه ۲۰۱۱، یعنی درست شش سال پس از معاهده صلح، تأسیس شد و (سالوا کیر مایارادیت) رئیسجمهور آن کشور مستقل شد.[۷]
با پذیرش این همهپرسی از سوی کشور مادر، جمهوری سودان جنوبی به عنوان پنجاه و پنجمین کشور در قاره آفریقا، یکصد و نود و ششمین کشور جهان و یکصد و نود و سومین کشور عضو سازمان ملل متولد شد.
تشکیل رسمی کشور سودان جنوبی
استقلال کشور سودان جنوبی در ساعت ۲۱:۰۰ روز شنبه ۱۸ تیر ۱۳۹۰ (۸ ژوئیه ۲۰۱۱) بهطور رسمی اعلام شد.
به دنبال اعلام رسمی تشکیل کشور سودان جنوبی هزاران نفر در خیابانهای جوبا پایتخت این کشور به شادمانی پرداختند.[۸]
سالواکییر مایاردیت (به انگلیسی: Salva Kiir Mayardit) (زادروز ۱۹۵۱) رئیسجمهور کشور سودان جنوبی است.
سودان جنوبی نیز مانند هر کشور تازه استقلال یافتهای با مشکلات امنیتی، اقتصادی و اجتماعی دست و پنجه نرم میکند. فقدان زیرساختهای لازم برای توسعه، ناکارآمدی سامانه اداری به دلیل کمبود نیروی انسانی تحصیلکرده، ادامه اختلافات با شمال در مورد مرزها بهویژه در مناطق نفتی، وجود گروههای مسلّح شورشی که از جانب شمال حمایت میشوند از مشکلاتی است که سودان جنوبی با آن روبرو است.
مذهب
بیشتر سودان جنوبی مسیحی یا پیرو ادیان کهن قبیلهای هستند.[۹]
اقتصاد
جنوب سودان سرشار از منابع نفتی است.[۳] و مهمترین صادرات آن نفت خام است. اقتصاد سودان جنوبی افزون بر ۹۵ درصد به درآمدهای نفتی متکی است.[۹]
این منطقه، یکی از فقیرترین مناطق جنگزده جهان محسوب میشود که به دلیل سالها نزاع، تبعیض و درگیریهای قبیلهای با دولت مرکزی سودان به ویرانی کشیده شدهاست.[۱۰]
جمعیت
این منطقه ۱۲/۷ میلیون نفر جمعیّت دارد که ۸۵ درصد اهالی آن زیر خط فقر زندگی میکنند.[۳] ویرجینیا گامبا. کزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد کودکان و نبردهای مسلحانه در بازدیدش از سودان جنوبی در آوریل ۲۰۱۷ گفت نیمی از ساکنان سودان جنوبی زیر ۱۸ سال هستند.[۱۱]
جغرافیا
سودان جنوبی کشوری است نزدیک به خط استوا و گرمسیر که همسایه های آن از شرق اتیوپی، از شمال جمهوری سودان، از جنوب کنیا، اوگاندا و جمهوری دموکراتیک کنگو و از غرب جمهوری آفریقای مرکزی میباشد.
این کشور هیچ گونه دسترسی به آبهای آزاد ندارد و محصور در خشکی است.
تقسیمات کشوری
ایالتهای ۱۰گانه سودان جنوبی عبارتنداز:
استوائیه شرقی - کبویتا
استوائیه وسطی (نام قدیم: بحرالجبل) - جوبا
استوائیه غربی - یامبیو
جونقلی - بور
نیل بالا - ملکال
واراب - واراب
دریاچهها - رمبیک
وحدت - بانتیو
بحرالغزال شمالی - اویل
بحرالغزال غربی - واو
مردم
سودان جنوبی، دارای جمعیتی بیشتر مسیحی یا از پیروان باورهای سنتی قبیلهای است.[۴] دراواخر سال ۲۰۱۳ میلادی ری یک ماچار معاون اول رئیسجمهور سالوا کییر تلاش خود را بر کودتایی نظامی انجام داد اما این کودتا توسط رئیسجمهوری خنثی شد ولی حدوداً سیصد هزار نفر کشته و آواره برجاگذاشت.
منابع
"The Transitional Constitution of the Republic of South Sudan, 2011". Government of South Sudan. Retrieved 12 July 2011. Part One, 6(2). «English shall be the official working language in the Republic of South Sudan".
"At a Glance". Official portal. Government of Southern Sudan. 12 July 2011. Retrieved 2011-07-24.
جهان در انتظار تولد یک کشور جدید، دویچه وله فارسی
آمادگی جنوب سودان برای خداحافظی از خارطوم، بیبیسی فارسی
Ross, Emma (28 January 2004). Southern Sudan has unique combination of worst diseases in the world. Sudan Tribune.
جنوب سودان برای جدایی آماده میشود، یورونیوز فارسی
تارنمای فارسی بیبیسی، ۹ ژانویهٔ ۲۰۱۱، حضور گسترده در همهپرسی جنوب سودان برای استقلال
بیبیسی فارسی
ایالت نفتخیز سودان جنوبی 'در دست شورشیها'
تفاوتهای شمال و جنوب سودان به روایت آمار، بیبیسی فارسی
‘Children’s crisis’ in South Sudan must be addressed, says top UN official calling for real accountability